Tritico, Il - Discografie Opera Zuid

De drie-eenakters van Giacomo Puccini, die hij de verzamelnaam Il Tritico gaf, waren door hem bestemd om steeds samen te worden uitgevoerd. Dat ze zo vaak van elkaar worden gescheiden was zeer tegen de zin van de componist. Had Puccini immers niet zelf steeds geweigerd   ll Tabarro te laten uitvoeren, de eerste van de drie, die al in 1914 werd voltooid. Gianni Schicchi was nummer twee en Suor Angelica was derhalve naar compositie de derde opera  van de Tritico. De opeenvolgende opera’s kunnen heel eenvoudig worden getypeerd. Il Tabarro staat voor drama, Gianni Schicchi voor humor en Suor Angelica voor sentiment. Zowel de wereldcreatie aan de Metropolitan, 14 december 1918, als de Europese première in Rome, een maand later geven een belangrijke indicatie hoe de Tritico kan of mag worden uitgevoerd. De hoofdrollen per opera vergen dermate specifieke zangkwaliteiten dat ze met verschillende zangers worden bezet. Het dus  wel of niet invullen van de hoofdrollen met de zelfde zangers mag  geen beoordelingscriterium zijn. Het totaal dient meer te zijn dan een willekeurige optelsom. De  eenheid van uitvoering is derhalve wel van het allergrootste belang. Het moge duidelijk zijn dit criteria speciaal voor de plaat/cd opnames geldt.

Puccini was zeer op Forzano’s  libretto van Suor Angelica  gesteld en om de juiste sfeer ervoor te leren kennen bezocht hij meermalen zijn zus Iginia, die moeder-overste was in een klooster te Vicopelago.  Met een klein beetje fantasie kan er zelfs worden gesteld dat de wereldpremière van Suor Angelica een Nederlands elementje kende.  Een van allergrootste sterren ooit van de Metropolitan is zonder enige twijfel Geraldine Farrar. Op  jeugdige leeftijd had zij een aanbod van de Metropolitan afgewezen om er jaren later de min of meer vaste zangpartner van Enrico Caruso te worden. Deze Geraldine Farrar heeft daarnaast  heel wat werelcreaties op haar naam staan, waaronder die van Angelica. Het Nederlands elementje?? Zij trouwde in 1916 met de Nederlandse acteur Lou Tellegen. Tot aan haar dood in 1967 voerde Farrar een levendige correspondentie met Leo Riemens. Haar gesigneerde foto neemt een zeer speciale plaats in in mijn collectie. Ook omdat ik deze foto op mijn beurt van Leo Riemens ooit cadeau kreeg.

Eigenlijk tot mijn grote verbazing verschijnt de eerste complete Tritico, in de geest van de componist, pas in 1962. Het betreft de Decca-opname onder leiding van Lamberto Gardelli. De eerste “complete” Tritico van het EMI label verdient deze naam niet. Het betreffen hier drie één-akters onder leiding van drie dirigenten en dan ook nog in opeenvolgende jaren opgenomen en zitten dus alleen maar samen in één doosje…

Dat de rolverdeling bij een opname alleen al een drama kan weergeven  bewijst  de Decca opname uit 1991 onder leiding van Bruno Bartoletti. Naast Mirella Freni als Suor Angelica prijkt Elena Souliotis op het affiche in de rol van haar tante. Elena Souliotis nam op 22 jarige leeftijd een van de zwaarste rollen voor dramatische sopraan uit het Italiaanse repertoire op voor de plaat: Abigaille uit Verdi’s Nabucco. Wellicht de mooiste vertolking ooit. Maar daarna was het ook snel voorbij om na ruim 25 jaar weer op te duiken als mezzo. Evenals haar grote voorgangers Astrid Varnay, Anny Schlemm en Martha Mödl, die de zelfde weg van sopraan naar mezzo waren gegaan, blijkt ze slechts een schaduw van zichzelf te zijn.

Gianni Schicchi prijkt op het repertoire van vrijwel alle beroemde baritons, evenals de rol van Michele (Il Tabarro): Tito Gobbi, Giuseppe Taddei, Juan Pons, Leo Nucci, Robert Merril, Pierro Cappuccilli, Walter Berry. José van Dam enz. enz. Beroemde “zusters” zijn o.a. Renata Tebaldi, Victoria de los Angeles, Renata Scotto en Mirella Freni.

Aanbevolen complete  opnames op cd

IT Robert Merril, Renata Tebaldi en Mario del Monaco   SA Renata Tebaldi en Giuletta Simionato GS Fernando Corena en Renata Tebaldi.     Koor en orkest van de Maggio Musicale Fiorentino  onder leiding van Lamberto Gardelli, 1962.      Decca 411 665-2

IT Giuseppe Taddei, Jolanda Michielli en Angelo Mori  SA  Maria Chiara en Adriana Lazzarini  GS  Giuseppe Taddei en Andriana Montini. Koor en orkest van  het Teatro La Fenice onder leiding van Olivero de Fabritiis, 1969.    Mondo Musica 10391

Aanbevolen complete opnames op dvd

Scala di Milano, 1983, met o.a. Pierro Cappuccili (It) , Rosalind  Plowright (SA) en Juan Pons (GS) onder leiding van Gianandrea Gavazzeni.   Warner 5050467-0943-2-1

Teatro Comunale di Modena, 2007 (!) met o.a. Alberto Mastromarino (I t en GS) , Amarilli Nizza  (SA) onder leiding van Julian Reynolds.    TDK

Aanbevolen opnames “drie in een doos”

IT Ingvar Wixell, Renata Scotto en Placido Domingo  SA Renata Scotto en Marilyn Horne  GS Tito Gobbi en Elena Cotrubas. New Philharmonia  Orchestra en  London Symphony Orchestra onder leiding van Lorin Maazel, 1976 en 1977.  Oorspronkelijk Sony, recentelijk uitgegeven door het budgetlabel Brilliant.

IT Carlo Guelfi, Maria Guleghina en Neil Shicoff  SA Cristina Gallardo-Domas en Bernadette Manca di Nissa  GS  José van Dam en Angela Ghiorghiu. London Symphony Orchestra en Philharmonia Orchestra onder leiding van Antonio Pappano, 1997.  EMI 5 56587 2

 

Frits van Lijf

 

Bekijk Opera